ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံရဲ႕ စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေပၚမွာ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးေတြဟာ ေဒသခံ သက္၊ မရမာ စတဲ႕ လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အိမ္ေတြ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကို လုယူခဲ့ႀကတယ္။ အခုထိလည္း လုယူေနတုန္းပဲ။ မရရင္ မီးရွိဳ႕ျပီးေတာ့ ျပည္သူေတြ မေနႏိုင္ေအာင္ လုပ္တယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ ဧျပီလ ကပဲ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းနဲ႕အိမ္ေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ကို မီးရွိဳ႕လို႕ ေဒသခံေတြ ေခြးေျပး၀က္ေျပး ေျပးႀကရတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ဒီမိုကေရစီရေနေပမဲ့ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းနယ္ကို ဘဂၤလီစစ္တပ္ေအာက္မွာ ထားျပီး တုိင္းဦးသားေဒသခံေတြကို မေနႏိုင္ေအာင္ လုပ္ျပီး ျခံေျမေတြကို လုေနႀကတယ္။
ဒီလိုမ်ိဳးျဖစ္ရပ္ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မျဖစ္ဘူးလို႕ မထင္လုိက္ပါနဲ႕။ ေမာင္းေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္နယ္ေတြမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြက ရွက္တတ္လို႕ အမွဳမတုိင္တာတို႕၊ ျပည္ပသတင္းဌာနေတြဆီကို မေရာက္တာတို႕၊ ရခုိင္သတင္းဌာနျဖစ္တဲ့ နိရဥၥရာက ေဖာ္ျပရင္ေတာင္မွ BBCတို႕ တျခား သတင္းဌာနေတြက မေဖာ္ျပလို႕ လူေတြ မသိႀကပါဘူး။
ဘဂၤလီသတင္းေတြက်ေတာ့ အပ္က်တာက အစ ေဖာ္ျပပါတယ္။ သူတို႕ရဲ႕ သတင္းေတြက်ေတာ့ ခဲြျခမ္းဆန္းစစ္မွဳ မျပဳပါဘူး။ ဥပမာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကေန ဘုတ္ေတြနဲ႕ တတိယႏုိင္ငံကို ထြက္ေျပးႀကတဲ့ အေႀကာင္းကို ႀကည့္ပါ။ အဲဒီအထဲမွာ အကုန္လံုးက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ခုိး၀င္လာတဲ့ လူေတြ မဟုတ္ဘူး။ လူေမွာင္ခိုပဲြစားေတြက ႀကံဳရင္ႀကံဳသလို ထည့္ေပးေနေတာ့ အဲဒီအထဲမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ေမြး၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ႀကီးတဲ့ ဘဂၤလီေတြ တပံုႀကီး။ ျပည္ပသတင္းဌာနေတြကေတာ့ အကုန္လံုးက ”ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုျပီးေတာ့ ဂဏန္းေတြ ေပါင္းပြပြနဲ႕ ေမာင္းထုေပးႀကပါတယ္။ ေကာင္းခ်ီးႀသဘာျပဳႀကပါတယ္။
”ရိုဟင္ဂ်ာ”သံုးရင္ အခြင့္အေရးပိုရမယ္ဆိုတာသိေတာ့ အလဲြသံုးစားလုပ္ႀကတယ္။ ဟိုကဒီက ကုလားေတြကပါ ၀င္ျပီး ရိုဟင္ညာ ႀကတယ္။ သမုိင္းေတြကို ေဇာက္ထုိးမိုးေမွ်ာ္ ကလိႀကတယ္။ ပံုကားခ်ဲ႕ႀကတယ္။ က်ေနာ္နဲ႕ ရင္းႏွီးတဲ့ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္က အေမရိကန္တရားေရး ဌာနေအာက္မွာ ရွိတဲ့ လ၀က တရားရံုးမွာ ရခုိင္နဲ႕ ဗမာ ဘာသာျပန္လုပ္ပါတယ္။ ”ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ နာမည္ကို သံုးျပီး အေမရိကမွာ ႏိုင္ငံေရးခုိလံွဳခြင့္ ေလွ်ာက္တဲ့ လူေတြကို အမ်ားႀကီးေတြ႕လာတယ္လို႕ ဆိုတယ္။ သူတို႕က ျမန္မာျပည္ကပါလုိ႕ ေျပာျပီး စကားျပန္ေရွ႕မွာ ဗမာစကားေရာ၊ ရခုိင္စကားပါ မေျပာတတ္ႀကဘူးတဲ့။ အဲဒါနဲ႕ အမွဳစစ္လို႕ကို အဆင္မေျပဘူးတဲ့။ ေကာင္းေလေရာ...
ဒီေနရာမွာ စကားမစပ္ ”ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ အသံုးအႏွဳန္းကို ရွင္းျပရအံုးမယ္။ နဂိုမူလ ”ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ အသံုးအႏွဳန္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဘဂၤလီေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံက ရခုိင္လူမ်ိဳးကို ေခၚတဲ့ ေ၀ါဟာရပါ။ က်ေနာ္တို႕ Chineseေတြကို တရုတ္လို႕ ေခၚသလုိေပါ့။ တရုတ္ေတြက သူတို႕ကို က်ေနာ္တို႕ တရုတ္လို႕ ေခၚမွန္း မသိႀကပါဘူး။ အဲဒီလုိပဲ ရခုိင္ေတြကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က လူေတြက ”ရိုဟင္ဂ်ာ”လို႕ေခၚတာကို သိသူနည္း ပါတယ္။ နယ္စပ္နားက ဘဂၤလီစကား ေျပာတတ္တဲ့ ရခုိင္ေတြရယ္၊ သူတို႕နဲ႕ အဆက္အသြယ္ရွိတဲ့ လူေတြရယ္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ေနတဲ့ ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြ ေလာက္ပဲ သိႀကပါတယ္။ အဲဒါကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသား ျဖစ္ခ်င္တဲ့ ဘဂၤလီေတြက သူတို႕ကို သူတို႕ ”ရိုဟင္ဂ်ာ” (သို႕) ”ရခုိင္”လို႕ နာမည္ေပးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
အခုေတာ့ ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြဆီက ခုိးသြားတဲ့ ”ရုိဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ အသံုးအႏွဳန္းက အခ်ိန္ႀကာလာေတာ့ သူခိုးလက္ထဲရွိရာကေန ပိုင္ရွင္လက္ထဲေရာက္သြားသလို ျဖစ္သြားပါျပီ။ ဆက္လက္ျပီးေတာ့ ဘာမ်ား သူတို႕ လက္ထဲေရာက္အံုးမလဲ ဆိုတာကေတာ့ မသိေသးပါဘူး။ ျပည္ပအတုိက္အခံ မီဒီယာေတြကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရနဲ႕ မသင့္ျမတ္တဲ့လူဆိုရင္ ျပီးေရာ၊ ရိုဟင္ညာနဲ႕ အတူ ညာလွ်က္ပဲ ရွိေနေႀကာင္းပါ ခင္ဗ်ာ...
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံရဲ႕ စစ္တေကာင္း ေတာင္တန္းေပၚမွာ ဘဂၤလီလူမ်ိဳးေတြဟာ ေဒသခံ သက္၊ မရမာ စတဲ႕ လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အိမ္ေတြ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းေတြကို လုယူခဲ့ႀကတယ္။ အခုထိလည္း လုယူေနတုန္းပဲ။ မရရင္ မီးရွိဳ႕ျပီးေတာ့ ျပည္သူေတြ မေနႏိုင္ေအာင္ လုပ္တယ္။ ျပီးခဲ့တဲ့ ဧျပီလ ကပဲ ဘုန္းႀကီးေက်ာင္းနဲ႕အိမ္ေပါင္း ၂၀၀ ေက်ာ္ကို မီးရွိဳ႕လို႕ ေဒသခံေတြ ေခြးေျပး၀က္ေျပး ေျပးႀကရတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ဒီမိုကေရစီရေနေပမဲ့ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းနယ္ကို ဘဂၤလီစစ္တပ္ေအာက္မွာ ထားျပီး တုိင္းဦးသားေဒသခံေတြကို မေနႏိုင္ေအာင္ လုပ္ျပီး ျခံေျမေတြကို လုေနႀကတယ္။ မႀကာခင္ လပိုင္းတုန္းကပဲ အင္တာနတ္ေပၚမွာ ဘဂၤလီတစ္ဦးက မိသားစု သံုးဦးကို သတ္ျပစ္တဲ့ ေႀကာက္လန္႕ဖြယ္ ပံုေတြကို ေတြ႕လုိက္ရတယ္။ ေဒသခံအမ်ိဳးသမီးငယ္တစ္ဦးကို အဲဒီဘဂၤလီက မုဒိမ္းက်င့္ဖို႕ ႀကိဳးစားရင္း ေကာင္မေလးက ေအာ္ေတာ့ ေကာင္မေလးေရာ၊ သူ႕ကို ကူညီဖို႕ ေျပးလာႀကတဲ့ အေဖနဲ႕ ေဆြမ်ိဳးတစ္ဦးကိုပါ သတ္ပစ္တယ္။
ဒီလိုမ်ိဳးျဖစ္ရပ္ေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မျဖစ္ဘူးလို႕ မထင္လုိက္ပါနဲ႕။ ေမာင္းေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္နယ္ေတြမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြက ရွက္တတ္လို႕ အမွဳမတုိင္တာတို႕၊ ျပည္ပသတင္းဌာနေတြဆီကို မေရာက္တာတို႕၊ ရခုိင္သတင္းဌာနျဖစ္တဲ့ နိရဥၥရာက ေဖာ္ျပရင္ေတာင္မွ BBCတို႕ တျခား သတင္းဌာနေတြက မေဖာ္ျပလို႕ လူေတြ မသိႀကပါဘူး။
ဘဂၤလီသတင္းေတြက်ေတာ့ အပ္က်တာက အစ ေဖာ္ျပပါတယ္။ သူတို႕ရဲ႕ သတင္းေတြက်ေတာ့ ခဲြျခမ္းဆန္းစစ္မွဳ မျပဳပါဘူး။ ဥပမာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကေန ဘုတ္ေတြနဲ႕ တတိယႏုိင္ငံကို ထြက္ေျပးႀကတဲ့ အေႀကာင္းကို ႀကည့္ပါ။ အဲဒီအထဲမွာ အကုန္လံုးက ျမန္မာႏိုင္ငံကို ခုိး၀င္လာတဲ့ လူေတြ မဟုတ္ဘူး။ လူေမွာင္ခိုပဲြစားေတြက ႀကံဳရင္ႀကံဳသလို ထည့္ေပးေနေတာ့ အဲဒီအထဲမွာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ေမြး၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ႀကီးတဲ့ ဘဂၤလီေတြ တပံုႀကီး။ ျပည္ပသတင္းဌာနေတြကေတာ့ အကုန္လံုးက ”ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုျပီးေတာ့ ဂဏန္းေတြ ေပါင္းပြပြနဲ႕ ေမာင္းထုေပးႀကပါတယ္။ ေကာင္းခ်ီးႀသဘာျပဳႀကပါတယ္။
”ရိုဟင္ဂ်ာ”သံုးရင္ အခြင့္အေရးပိုရမယ္ဆိုတာသိေတာ့ အလဲြသံုးစားလုပ္ႀကတယ္။ ဟိုကဒီက ကုလားေတြကပါ ၀င္ျပီး ရိုဟင္ညာ ႀကတယ္။ သမုိင္းေတြကို ေဇာက္ထုိးမိုးေမွ်ာ္ ကလိႀကတယ္။ ပံုကားခ်ဲ႕ႀကတယ္။ က်ေနာ္နဲ႕ ရင္းႏွီးတဲ့ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္က အေမရိကန္တရားေရး ဌာနေအာက္မွာ ရွိတဲ့ လ၀က တရားရံုးမွာ ရခုိင္နဲ႕ ဗမာ ဘာသာျပန္လုပ္ပါတယ္။ ”ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ နာမည္ကို သံုးျပီး အေမရိကမွာ ႏိုင္ငံေရးခုိလံွဳခြင့္ ေလွ်ာက္တဲ့ လူေတြကို အမ်ားႀကီးေတြ႕လာတယ္လို႕ ဆိုတယ္။ သူတို႕က ျမန္မာျပည္ကပါလုိ႕ ေျပာျပီး စကားျပန္ေရွ႕မွာ ဗမာစကားေရာ၊ ရခုိင္စကားပါ မေျပာတတ္ႀကဘူးတဲ့။ အဲဒါနဲ႕ အမွဳစစ္လို႕ကို အဆင္မေျပဘူးတဲ့။ ေကာင္းေလေရာ...
ဒီေနရာမွာ စကားမစပ္ ”ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ အသံုးအႏွဳန္းကို ရွင္းျပရအံုးမယ္။ နဂိုမူလ ”ရိုဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ အသံုးအႏွဳန္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဘဂၤလီေတြ ျမန္မာႏိုင္ငံက ရခုိင္လူမ်ိဳးကို ေခၚတဲ့ ေ၀ါဟာရပါ။ က်ေနာ္တို႕ Chineseေတြကို တရုတ္လို႕ ေခၚသလုိေပါ့။ တရုတ္ေတြက သူတို႕ကို က်ေနာ္တို႕ တရုတ္လို႕ ေခၚမွန္း မသိႀကပါဘူး။ အဲဒီလုိပဲ ရခုိင္ေတြကို ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က လူေတြက ”ရိုဟင္ဂ်ာ”လို႕ေခၚတာကို သိသူနည္း ပါတယ္။ နယ္စပ္နားက ဘဂၤလီစကား ေျပာတတ္တဲ့ ရခုိင္ေတြရယ္၊ သူတို႕နဲ႕ အဆက္အသြယ္ရွိတဲ့ လူေတြရယ္၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ေနတဲ့ ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြ ေလာက္ပဲ သိႀကပါတယ္။ အဲဒါကို အခြင့္ေကာင္းယူျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ တုိင္းရင္းသား ျဖစ္ခ်င္တဲ့ ဘဂၤလီေတြက သူတို႕ကို သူတို႕ ”ရိုဟင္ဂ်ာ” (သို႕) ”ရခုိင္”လို႕ နာမည္ေပးျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
အခုေတာ့ ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြဆီက ခုိးသြားတဲ့ ”ရုိဟင္ဂ်ာ”ဆိုတဲ့ အသံုးအႏွဳန္းက အခ်ိန္ႀကာလာေတာ့ သူခိုးလက္ထဲရွိရာကေန ပိုင္ရွင္လက္ထဲေရာက္သြားသလို ျဖစ္သြားပါျပီ။ ဆက္လက္ျပီးေတာ့ ဘာမ်ား သူတို႕ လက္ထဲေရာက္အံုးမလဲ ဆိုတာကေတာ့ မသိေသးပါဘူး။ ျပည္ပအတုိက္အခံ မီဒီယာေတြကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရနဲ႕ မသင့္ျမတ္တဲ့လူဆိုရင္ ျပီးေရာ၊ ရိုဟင္ညာနဲ႕ အတူ ညာလွ်က္ပဲ ရွိေနေႀကာင္းပါ ခင္ဗ်ာ...