နယူးေဒလီ(မဇၥ်ိမ) ။ ။ ျမန္မာႏိုင္ငံ ရခိုင္ျပည္နယ္ႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္တို႔တြင္ တည္ေဆာက္ေနေသာ ကုလားတန္ ဘက္စံုဖြံ႔ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္း၏ သတင္းအခ်က္အလက္ ရရွိမႈ အားနည္းေနၿပီး ေဒသခံတို႔က စီမံကိန္းအေပၚ စိုးရိမ္မႈမ်ား ရွိေနသည္ဟု ရခိုင္ကမ္း႐ိုးတန္း သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႔ (RCA) ၏ ဒုဥကၠ႒ ဦးေမာင္ေမာင္သိန္းေဖ က ေျပာသည္။
“မ်ားေသာအားျဖင့္က ဒီစီမံကိန္းအေၾကာင္းကို မၾကားဘူးတာမ်ားတယ္။ တခ်ဳိ႕ကလည္း စီမံကိန္းႀကီးျဖစ္လာေတာ့ သူတို႔ ထြက္ကုန္ေတြ တုိက္႐ိုက္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်ႏိုင္မယ္လို႔ ျမင္တာရွိသလို သာမန္ ရြာသားေတြကေတာ့ သူတို႔ ပံုမွန္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္ေနတဲ့ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းေတြ ထိခုိက္မယ္ဆိုၿပီး ျမင္ၾကပါတယ္။” ဟု ဦးေမာင္ေမာင္သိန္းေဖက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
စီမံကိန္းအတြင္း ပါဝင္ေနသည့္ ရခိုင္ျပည္နယ္၌ စစ္ေတြ ၊ေက်ာက္ေတာ္၊ ပု႑ားကြ်န္းႏွင့္ ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္ဝၿမိဳ႕ တို႔ရွိ ေဒသခံ ၁၄၀ ကို ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လႏွင့္ စက္တင္ဘာတြင္ (RCA)ႏွင့္ Gender and Development Initiatives Myanmar (GDI)တို႔က စစ္တမ္းေကာက္ယူခဲ့အၿပီး ေတြ႔ရွိခ်က္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။
ကုလားတန္ ဘက္စံုဖြံ႔ၿဖိဳးေရး စီမံကိန္းသည္ အိႏၵိယႏိုင္ငံ မီဇိုရမ္ျပည္နယ္မွ ကုန္စည္မ်ားကို ႏိုင္ငံတကာသို႔ တင္ပို႔ႏိုင္ ရန္ ရည္ရြယ္လုပ္ေဆာင္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိစီမံကိန္းသည္ ကုလားတန္ျမစ္ကိုခ်ဲ႕ကာ စစ္ေတြမွ ပလက္ဝ (ကလက္ဝ) သို႔ ပင္လယ္ကူး သေဘၤာမ်ား ဝင္ေရာက္မည္ျဖစ္ၿပီး ပလက္ဝမွ ခ်င္းျပည္နယ္ကိုျဖတ္ကာ အိႏၵိယႏိုင္ငံ မီဇိုရမ္
ျပည္နယ္သို႔ ကားလမ္းျဖင့္ ဆက္သြယ္ရန္ ေဆာင္ရြက္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။
“ဒီစီမံကိန္းေၾကာင့္ ဘာေတြေကာင္းလာမလဲ ဆိုတာေတြ ေရးသားေတြ႔ေနရေပမယ့္ ဆိုးက်ဳိးသက္ေရာက္မႈ ဘယ္လို
ေတြကာကြယ္မယ္ ဆုိတာမ်ဳိးေတာ့ အခုထိ ေရးသားလာတာ ေဒသခံေတြကို ရွင္းျပတာမ်ဳိး မရွိဘူး။”ဟု GDI တာဝန္ခံက မဇၩိမကို ေျပာသည္။
ကုလားတန္ စီမံကိန္း၏ အစိတ္အပိုင္းတခုျဖစ္ေသာ စစ္ေတြဆိပ္ကမ္းအတြက္ ကမ္းေျခမွ သဲမ်ားတူးယူမႈ၊ စီမံကိန္း
ေနရာတြင္ ငါးဖမ္းခြင့္ ပိတ္ပင္မႈမ်ား ရွိေနၿပီး ကားလမ္း ေဖာက္လုပ္မည့္ လမ္းဧရိယာရွိ ေက်းရြာႏွင့္ စိုက္ခင္းမ်ား ဖယ္ရွားခံရဖြယ္ ရွိသည္ဟု ဆိုသည္။
“သဲကားေတြနဲ႔ ညႀကီးမင္းႀကီးအထိ သယ္တယ္။ လမ္းေတြကပ်က္ တၿမိဳလံုးက သဲေတြဖံုး။ ကမ္းေျခမွာလည္း သဲတြင္းႀကီး နက္နက္ႀကီးေတြတူးၿပီး လုပ္ခ်င္တုိင္း လုပ္ေနၾကတာေပါ့။ အဲဒါကေတာ့ ဒီစီမံကိန္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ပထမဆံုး ႀကံဳရတာပါပဲ။” ဟု RNDP ပါတီ အတြင္းေရးမႉး ဦးဦးလွေစာက ေျပာသည္။
စစ္ေတြၿမိဳ႕ ကမ္းေျခရွိ ႐ႈခင္းသာ(ပိြဳင့္)ႏွင့္ စစ္ေတြဟိုတယ္ အၾကားမွ သဲမ်ားကို ဆိပ္ကမ္း တည္ေဆာက္ေရး အတြက္ တူးယူေနျခင္း ျဖစ္သည္ဟုဆိုသည္။
မီဇိုရမ္မွ ပလက္ဝသို႔ ဆက္သြယ္မည့္ ကားလမ္းေဖာက္လုပ္ရာတြင္ ခ်င္းျပည္နယ္ ပလက္ဝၿမိဳ႕နယ္တြင္လည္း “စီမံကိန္းေၾကာင့္ လမ္းေဖာက္ရင္ သူတို႔ ေျမေတြ အိမ္ေတြပါမွာေၾကာက္လို႔ ပလက္ဝက ေဒသခံေတြက ပါတီကို အကူအညီေတာင္းလာတာရွိလို႔ က်ေနာ္တို႔သြားၾကည့္ဖို႔ လုပ္ေနတယ္။” ဟု CPP ပါတီ အတြင္းေရးမႉး ပူးရွိန္းထြန္း
က ဆိုသည္။
အေမရိကန္ ေဒၚလာ သန္းေပါင္း ၁၂၀ ေက်ာ္ ကုန္က်မည့္ ကုလားတန္ စီမံကိန္းကို အိႏၵိယႏွင့္ ျမန္မာအစိုးရတို႔က ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဧၿပီလတြင္ သေဘာတူစာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိခဲ့ၿပီး အိႏၵိယ Essar ကုမၸဏီက တာဝန္ယူ တည္ေဆာက္လ်က္ ရွိသည္။ ထိုစီမံကိန္းအတြက္ တည္ေဆာက္ေရး လုပ္ငန္းမ်ား ၂၀၀၉ ခုႏွစ္တြင္ စတင္ခဲ့ၿပီး ၂၀၁၃ တြင္ အၿပီးသတ္ရန္ လ်ာထားသည္။